Middeleeuwse liefdeswetten

Leerlingen lezen voor aanvang van de les: informatie liefdeswetten
Deze les is tevens opgenomen in de lessenreeks De zaak V.

Lesdoelen
– De leerlingen kunnen zich verplaatsen in het middeleeuwse denken over liefde.
– De leerlingen hebben drie primaire bronnen over middeleeuwse liefde gelezen: de 31 liefdesregels van Andreas Cappelanus uit De Amore, fragmenten uit Lessen in liefde van Ovidius en fragmenten uit Het boek van Sidrac.
– De leerlingen kunnen informatie uit deze primaire bronnen selecteren en vertalen naar een wetsartikel.
– De leerlingen kunnen de volgende aspecten van hoofse liefde beschrijven: trouw, het huwelijk, jaloezie en overspel.

Voorbereiding
 De docent wijst voorafgaand aan de les aan iedere leerling een thema toe. Er zijn vier thema’s: overspel, huwelijk, vertrouwen en jaloezie. De leerling heeft D5.1 thuis doorgenomen en gekeken naar relevante informatie voor het aan hem/haar toegewezen thema. Het informatiedossier bestaat uit fragmenten van drie verschillende bronnen. Het bestaat uit de 31 liefdesregels van Andreas Cappelanus uit De Amore, fragmenten uit Lessen in liefde van Ovidius en fragmenten uit Het boek van Sidrac.

Toelichting Liefdesquiz
De Middeleeuwse liefdesquiz staat op de powerpoint. De leerlingen moeten de vragen proberen te beantwoorden zoals een middeleeuwer dat zou doen. Wat is volgens hen de juiste manier om hoofs te handelen in zake van liefdeskwesties? Het zijn tien quizvragen die afgewisseld worden met theorie die het antwoord toelichten.
De docent gaat als volgt te werk:
-Verdeel de klas in twee groepen: De jongens versus de meisjes.
-Wijs één jongen aan die voor de  meisjes de score bijhoudt en wijs één meisje aan die de score voor de jongens bijhoudt. Van elke groep wordt dus één persoon aangesteld  om de score van de tegenpartij bij te houden. Laat deze persoon een schema maken op het bord met de vier  keuzemogelijkheden: A,B,C,D horizontaal, en de nummers één tot en met tien verticaal.
-Stel ook een persoon aan om de tijd bij te houden.
-Stel de eerste vraag door deze op de powerpoint te laten zien.
-Geef de leerlingen twintig seconden de  tijd om een antwoord te verzinnen.
-Degene die de score bijhoudt gaat  de score voor de desbetreffende groep turven. Zo vraagt de mannelijke scorebijhouder aan de meisjes wie antwoord a heeft gekozen, wie antwoord b. Enzovoorts. Dit schrijft hij op het bord in het schema. Doe dit voor zowel de jongens als de meisjesgroep.
– Laat vervolgens het goede antwoord  zien door de powerpoint door te klikken.
-Alleen het aantal streepjes/turven bij het goede antwoord zijn geldig.
-Herhaal deze procedure totdat alle  vragen zijn beantwoord.

De uitkomst wordt als volgt bepaald:
-Tel het aantal turfjes bij alle goede antwoorden per groep.
– Reken het percentage goede antwoorden uit.

Uitleg theorie
De vragen in de liefdesquiz gaan over  liefde in de Middeleeuwen. De vragen zijn gebaseerd op een middeleeuwse bron Int paradijs van Venus. Dit is een Middeleeuwse bewerking van een Frans werk, overgeleverd in een druk uit 1530, bij Jan Berntsz in Utrecht vervaardigd, waaraan het laatste blad ontbreekt. De vorm van de tekst, de zo genoemde minnecatechismus, een lijst van vragen en antwoorden op het gebied van de liefde, was in de Middeleeuwen vooral in Frankrijk heel populair.
De passages die in de powerpoint staan op slide elf en veertien komen uit de tekst ‘De burggravin van de Vergi’. Voor de powerpoint zijn er twee passages gebruikt uit twee verschillende Arthurromans. In de Middeleeuwen was er veel aandacht voor de verhalen rondom Arthur, Lancelot en Guinevere. Lancelots liefde voor koningin Guinevere was een geliefd thema. De eerste passage is uit Chretien de Troyes ’s ‘Lancelot of de ridder met de kar’ (zie slide negentien). De tweede passage over Lancelot en Guinevere komt uit de proza vertaling ‘Roman van Lancelot’, wat deel uitmaakt van de Griffioen reeks (geciteerd op slide twintig). In de Griffioen reeks wordt een deel van de Middelnederlandse Lancelot-compilatie vertaald naar het modern Nederlands. De gehele Middelnederlandse Lancelot-compilatie telt wel zo’n 87000 verzen.

Toelichting opdracht Middeleeuwse liefdeswet
De leerlingen krijgen de opdracht om een middeleeuws wetsartikel te schrijven in een modern jasje. Naar aanleiding van het eerder toegewezen liefdesthema schrijven de leerlingen in duo’s een middeleeuws wetsartikel. Als  voorbeeldmodel staat in D5.2 een modern wetsartikel over het huwelijk. Daaruit kan de leerling de opmaak halen van een wetsartikel. Gezamenlijk schrijft elk duo een middeleeuws wetsartikel over het liefdesthema op D5.2.
Nadat de leerlingen klaar zijn met het schrijven van het wetsartikel, zoeken ze één of twee andere duo’s uit met hetzelfde thema. Ze bespreken elkaars wetartikel en komen gezamenlijk tot een beslissing wat de beste elementen uit elkaars wetsartikel zijn. Uit de vier of zestallen wordt een woordvoerder aangewezen, die tijdens de klassikale bespreking vertelt over de geschreven wetten.
Daarna volgt de klassikale bespreking waarin de wetten per thema worden besproken.